Je schooldag zit propvol met de basisvaardigheden. Voor de creatieve vakken blijft maar weinig tijd over. En drama komt vaak alleen aan bod als jouw groep aan de beurt is om een voorstelling voor ouders te verzorgen.
Zonde!
Want dramatische vorming is een rijk ontwikkelingsgebied. Je speelt met je hele lijf. Geest en lichaam, denken en gevoel werken samen. Cognitieve functies in verschillende hersengebieden zijn tegelijk actief waardoor veel nieuwe verbindingen in de hersenen ontstaan. Dit maakt dat kinderen makkelijker leren in elk ontwikkelingsgebied.
Sociaal emotionele ontwikkeling
Dramatische vorming kan spelenderwijs de sociaal emotionele ontwikkeling van kinderen stimuleren. Daarbij gaat het met name om zelfbeeld, emoties en sociale vaardigheden.
· Zelfbeeld
In de omgeving waarin kinderen opgroeien ontdekken ze zichzelf. Wie ben ik, wat vind ik leuk, waar ben ik goed in? De reacties uit je omgeving vormen het beeld dat je van jezelf hebt. Dit is mooi maar ook kwetsbaar. Als de omgeving eentonig of negatief is kan het je beperken: “in deze klas heb ik geen vrienden, dus ik ben saai, ik hoef in mijn nieuwe klas geen vriendinnen te zoeken want ik ben niet de moeite waard.” Of: “mijn vrienden doen wat ik zeg, dus ik ben de leider, dus ik mag altijd bepalen welk spel we doen.”
Je zelfbeeld vormt de manier waarop je de wereld tegemoet treedt. En die manier lokt vaak dezelfde reacties uit. Zo kun je steeds meer bevestigd worden in het beeld dat je van jezelf hebt. Drama kan een hele mooie manier zijn om in nieuwe situaties andere kanten van je persoonlijkheid te ontdekken. Laat kinderen bijvoorbeeld door het lokaal lopen als een koningin, als een boef, als een rijke man, als een politieagent, als een oude zieke man, … Laat ze verwoorden hoe dat voelt en welke reacties ze bij de omstanders zien.
· Emoties
Kinderen moeten hun eigen emoties leren voelen, benoemen en reguleren. En ze moeten leren emoties van anderen te herkennen en daarmee om te gaan. Dit komt in elke drama-oefening aan bod, maar je kunt het ook apart oefenen: de helft van de groep speelt dat je een beetje verdrietig bent, maak het steeds iets erger totdat je totaal overstuur bent. Laat de kinderen vertellen waar en hoe ze het verdriet in hun lijf voelden: in hun hoofd, buik, keel… voelde het prikkelig of zwaar of heet, … De andere kinderen vertellen na afloop wat ze gezien hebben. Zo leren ze dat elk mens zijn gevoelens op eigen wijze uit en kunnen ze beter rekening houden met elkaar.
· Sociale vaardigheden
Opkomen voor jezelf, rekening houden met elkaar, samenwerken, conflicten oplossen. Hoe je dat doet wordt voor een groot deel bepaald door je zelfbeeld en je emoties. Het loont dus zeker om daar eerst in te investeren. Sociale vaardigheden kun je oefenen in rollenspel. Uit diverse onderzoeken blijkt dat bij de preventie en aanpak van pesten rollenspel veel effectiever is dan kringgesprekken of opdrachten op werkbladen. In rollenspel wordt het gewenste gedrag betekenisvol geoefend en verinnerlijkt.
Wanneer doe je dat dan?
Dramaoefeningen kun je als aparte les inplannen.
Maar je kunt drama ook gebruiken als werkvorm in je andere lessen. Dramaopdrachten passen goed bij (voor)lezen, wereldoriëntatie (geschiedenis!), taal, muziek, thema-presentaties, … en natuurlijk bij je lessen uit de methode voor sociaal emotionele ontwikkeling!
Het hoeft niet groots en meeslepend, elke kleine oefening is winst, al is het maar 5 minuutjes.
Veel succes en vooral… veel plezier!